GLIAL O‘SMALARNI ANIQLASH UCHUN MASHINALI O‘QITISH MODELLARI
Maqola haqida umumiy ma'lumotlar
Ushbu maqola glial o‘smalarni, xususan astrositoma, oligodendroglioma, ependimoma va glioblastoma kabi o‘sma turlarini MRI yordamida aniqlash bo‘yicha zamonaviy usullarga bag‘ishlangan. MRI (Magnit-rezonans tomografiya) tibbiy diagnostikaning eng asosiy vositalaridan biri bo‘lib, yuqori aniqlikda to‘qima strukturasini aks ettiradi. Glial o‘smalarning chegarasi noaniq va infiltrativ xususiyatga ega bo‘lgani sababli, ularni to‘liq aniqlash murakkab vazifa bo‘lib qolmoqda. Maqolada T1, T2, FLAIR, DWI kabi MRI modalitlari, sun’iy intellekt asosida avtomatik aniqlash modellari (CNN, U-Net), 3D splayn interpolatsiyasi va radiomika texnologiyalari tahlil qilinadi. Muammolar sifatida past darajali gliomalarni aniqlashdagi qiyinchiliklar, MRI kontrast chegaralari, segmentatsiya xatoliklari keltirib o‘tilgan. Maqola oxirida ushbu muammolarni bartaraf etish uchun zamonaviy texnologiyalar asosida takliflar beriladi. Tadqiqot MRI asosidagi diagnostikani avtomatlashtirish va aniqlikni oshirishga qaratilgan bo‘lib, klinik tibbiyotda katta ahamiyatga ega.
Shuningdek, maqolada chuqur o‘rganilgan mashinali o‘qitish modellari yordamida o‘smalarni avtomatik tarzda aniqlash, joylashuvi va darajasini belgilash bo‘yicha yondashuvlar tahlil qilinadi. Ayniqsa, konvolyutsion neyron tarmoqlari (CNN) va U-Net segmentatsiya tarmog‘i yordamida MRI tasvirlaridan olingan ma’lumotlar asosida gliomaning tuzilmasi va hajmini aniqlash usullari keltirilgan. Radiomika usuli orqali esa MRI tasvirlardan olingan yuzlab statistik va tekstura xususiyatlari asosida o‘smalarning malignlik darajasini baholash imkoniyati ko‘rib chiqiladi. Bundan tashqari, segmentatsiya aniqligini oshirish va chekka aniqlashdagi xatoliklarni kamaytirish uchun 3D splayn interpolatsiya asosidagi modellardan foydalanishning afzalliklari muhokama qilingan. Maqola diagnostika jarayonini avtomatlashtirish va klinik qaror qabul qilish tizimlarini rivojlantirishda muhim nazariy va amaliy asos bo‘lib xizmat qiladi.
- Rees JH. Gliomas. BMJ. 2021.
- Bakas S et al. Advancing the Cancer Genome Atlas glioma MRI collections with expert segmentation labels and radiomic features. Scientific Data.
- Isensee F, et al. nnU-Net: Self-adapting Framework for Biomedical Image Segmentation. Nature Methods.
4. Mallayev O.U., O‘roqov A.D. Mashinali o‘qitish algoritmlari yordamida bosh miya o‘smalarini aniqlash modeli. «Modern science and research” international scientific journal. volume 4 / issue 7. 449-456. 2025.
5. Mallayev O.U. Parallellik paradigmasi asosida tibbiy tasvirlarga raqamli ishlov berishning parallel algoritmi// Innovation in technology and science education conference. Volume 2 Issue 11. ISSN 2181-371X
- Louis DN et al. WHO Classification of Tumours of the Central Nervous System.
- Dhermain F, et al. Advanced MRI techniques in glioblastomas. Cancer Radiotherapie.
- Zwanenburg A, et al. The Image Biomarker Standardisation Initiative. Radiology.
- L. Y. Xuramov, S. Xafizova and M. Mustaffaqulov, "Calculating Singular Integrals with Cauchy Kernels in Digital Processing of Gastroenterological Medical Signals," 2025 International Russian Smart Industry Conference (SmartIndustryCon), Sochi, Russian Federation, 2025, pp. 97-103, doi: 10.1109/SmartIndustryCon65166.2025.10985974.
- L. Y. Xuramov, A. B. Baxromo and M. E. Sanayev, "Advanced Noise-Resistant Electrogastroenterological Classification Employing Convolutional Neural Networks and Hybrid Wavelet Transform Denoising," 2025 International Russian Smart Industry Conference (SmartIndustryCon), Sochi, Russian Federation, 2025, pp. 89-96, doi: 10.1109/SmartIndustryCon65166.2025.10986224.
Mallayev, O. U., & Aliyev, J. Q. (2025). GLIAL O‘SMALARNI ANIQLASH UCHUN MASHINALI O‘QITISH MODELLARI. ALFRAGANUS, (4), 109–117. https://doi.org/
Mallayev, Oybek, and Jaloliddin Aliyev,. “GLIAL O‘SMALARNI ANIQLASH UCHUN MASHINALI O‘QITISH MODELLARI.” Academic Research in Educational Sciences, vol. 4, no. , 2025, pp. 109–117, https://doi.org/.
Mallayev, U. and Aliyev, Q. 2025. GLIAL O‘SMALARNI ANIQLASH UCHUN MASHINALI O‘QITISH MODELLARI. Academic Research in Educational Sciences. 4(), pp.109–117.
English
Русский
O'zbek